الکتروموتورها

موتورهای الکتریکی به عنوان عامل اصلی تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی هستند.

این موتورها برای راه اندازی پمپ استخرها مورد استفاده قرار می گیرند .موتورهای الکتریکی به لحاظ ساختار بسایر شبیه به ژنراتورها هستند با این تفاوت که در ژنراتور،اعمال نیرو توسط یک عامل مکانیکی موجب گردش روتور وایجاد میدان دورا شده و ولتاژی را در سیم پیچ ها به وجود می آورد.

ساخت استخر

در حالی که در موتورها جریان برق موجب پدیدار شدن میدان دواری می شود که روتور را به گردش در می آورد.ساختار الکتروموتورها به گونه ای است که بخش عمده ای از فضای آن را سیم پیچ اشغال می کند.

سیم پیچ ها در داخل محفظه استوانه ای شکل موتور که استاتور نامیده می شود قرار می گیرد و محور یا روتور از مرکز آن عبور می کند و در انتها بر روی یاتاقان قرار می گیرد.

به طور کلی موتورهای الکتریکی از نظر همزمانی گردش روتور دوار به دو گروه بزرگ سنکرون(همزمان) و آسنکرون(غیر همزمان) تقسیم می شوند .

اگرچه این دو گروه به لحاظ اصول کلی مشابه هستند ولی از نظر ساختاری تفاوت هایی با هم دارند.از دیدگاهی دیگر الکتروموتورها به دو گروه الکتروموتورهای جریان مستقیم و الکتروموتورهای جریان متناوب نیز تقسیم بندی می شوند.

الکتروموتورهایی که برای راه اندازی پمپ استخر مورد استفاده قرار می گیرد بدون استثنا از نوع جریان متناوب می باشند .

الکتروموتورهای جریان متناوب نیز خود به دو گروه تک فاز و سه فاز تقسیم می شوند .در استخرها متناسب با کارکرد از هر دو نوع الکتروموتورهای تک فاز و سه فاز استفاده می شود.

الکتروموتورهای سنکرون به دلیل نیاز به برق مستقیم علاوه بر برق متناوب و نیاز به یک وسیله راه انداز گران تر بوده و راه اندازی آنها نیز با مشکلات بیشتری همراه است .در استخرها نیز الکتروموتور اساسا به منظور راه اندازی پمپ استخر مورد استفاده قرار می گیرد واگر نگوییم هرگز ولی باید گفت که به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند.این موتورها در کاربردهایی که با سرعت کاملا ثابت و دقیق نیاز داشته باشیم گزینه مناسبی به شمار می روند.

از سوی دیگر موتورهای اسکرون برای ایجاد قطب مغناطیسی دواری به وجود می آید که روتوررا به دنبال خود می کشاند.

در واقع جریان ایجاد شده در روتور بر اثر القای الکترومغناطیسی استاتور به وجود می آید که روتور را به دنبال خود می کشاند

در واقع جریان ا یجاد شده در روتور بر اثر القای الکترومغناطیسی استاتور به وجود می آید که از این نظر این موتورها را موتور القایی نیز می نامند.

در موتورهای اسنکرون ابتدا استاتور تحت ولتاژ متناوب قرار گرفته و با تولید میدان مغناطیسی دوار و القای جریان در روتور آن را می گرداند.

بنابراین گردش میدان نسبت به گردش روتور قدری جلوتر است.از همین رواین گونه موتورها را آسنکرون یا غیر همزمان می نامند.

اغلب موتورهای آسنکرون فاقد روتور سیم پیچی شده هستند.روتور این گونه موتورها شبیه قفس یعنی میله های مسی یا آلومینیومی از دو طرف به دو حلقه فلزی متصل هستند که در مجموع تشکیل یک استوانه مانند قفس را می دهند.

در برخی از موتورهای آسنکرون با روتور قفس سنجابی ساختار ساده ای دارند و به همین دلیل ارزان تر نیز هستند.تا حد قابل قبولی امکان افزایش بار برای آنه وجود دارد و دارای ضریب توان بهتری نسبت به موتورهای آسنکرون با روتور سیم پیچی شده هستند.

اما موتورهای قفس سنجابی به هنگام راه اندازی جریان نسبتا زیادی از شبکه می گیرند و گشتاور راه اندازی آنها پایین است و چنانچه در بار مناسب مورد استفاده قرار نگیرند ضریب توان پایینی پیدا می کنند.

بنابراین بار این موتور نباید چندان کمتر از توان تعیین شده باشد .

این موتورها در مقابل نوسانات ولتاژ حساس هستند.البته ضریب توان آنها نسبت به موتورهای قفس سنجابی پایین تر است.در استخرها بسته به کاربرد هم با الکتروموتورهای تک فاز و هم با المتروموتورهای سه فاز سر و کار خواهیم داشت.

موتورهای سه فاز

موتورهای سه فاز در مجموع ساختار ساده تری نسبت به الکتروپمپ های تک فاز دارند.همانطور که گفته شد ه این موتورها در دو نوع آینکرون با دو نوع روتور قفس سنجابی و سیم پیچی شده مورد استفاده قرار می گیرند.

آزمایش الکتروموتورهای سه فاز

با اهم متر می توان صحت هر یک از کلاف های موتور سه فاز را از نظر قطع شدگی کنترل کرد. مقاومت کلاف ها باید مشابه باهم بوده و هیچ یک از کلاف ها نباید با بدنه ارتباط داشته باشد. ضمن آن که مقاومت بین هر سه کلاف با بدنه فلزی موتور بی نهایت باشد.

ولتاژسه فازه که با یکدیگر 120 درجه اختلاف فاز دارند می تواند با تغذیه سه کلاف مجزا موجب ایجاد حالت قطبی در هر یک از آنها می شود که شدت و ضعف آن در هریک از سه کلاف در واحد های زمانی مشخص متفاوت است.

در بعضی از استخرها از موترهای دو سرعتی استفاده می شود.برای مثال در جکوزی ها ارسال با فشار به داخل جکوزی با سرعت بالا و گردش آب به همراه گرمایش با سرعت پایین انجام می شود .rpm

الکتروپمپ های مستغرق

به طور کلی در تاسیسات مکانیکی استخرها و جکوزی ها معمولا از پمپ ها و موتورهای ضد آبی استفاده می شود که در زیر آب نیز قابل استفاده هستند.

ساخت استخر

دریچه مکش این پمپ ها معمولا در کف پمپ تعبیه می شود .موتور این واحد ها در قسمت فوقانی و مقطع پمپ در قسمت زیرین قرار می گیرد.

اندازه خط برگشت این پمپ ها بر مبنای لوله خرطومی خلا در نظر گرفته می شود.

در پمپ های کوچکتر برای تخلیه آب پمپ ،دریچه تخلیه به لوله خرطومی متصل می شود.

پمپ های مستغرق حجم پایین نیز دقیقا ساختاری مشابه با پمپ های حجم بالا دارند و معمولا در استخرهای کوچکتر از آنها استفاده می شود.اندازه این پمپ ها معمولا به اندازه کف دست و حداکثر به اندازه یک توپ فوتبال است.

این پمپ ها نیز از نوع ضد آب هستند و می توان آنها را در زیر آب نیز به کار انداخت.

اکثر قطعات و اجزای مورد استفاده در پمپ های مستغزق دقیقا مانند پمپ ها و موتورهای معمولی است.مهم ترین قسمت این پمپ ها کاسه نمد و واشر های آب بند کننده آنهاست که نقش تعیین کننده ای در صحت عملکرد پمپ و جلوگیری و از برق گرفتگی افراد دارد.

البته با وجود تمامی تمهیداتی که برای جلوگیری از برق گرفتگی افراد دارد.

البته با وجود تمامی تمهیداتی که برای جلوگیری از ایجاد شوک الکتریکی پیش بینی می شود ،بهتر است هنگامی که شناگران در آب حضور دارند از این پمپ ها استفاده نشود.