ترکیب شیمیایی آب : پارامترهای ایده آل آب استخر عبارتند از:

• میزان کلر ppm 3-1

• قلیایی کل ppm 150-80

• PH 6/7-2/7

• سختیppm 400-200

• جامد حل شده کل : کمتراز ppm 2000

• اسید سیانوریک ppm 80-30

• دما، باد، تبخیردرحد طبیعی : تبخیر، باد و دما به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر روی سایر ترکیبات تأثیر میگذارند.

PH: PH روشی برای آزمایش نسبت اسیدی و یا قلیایی (بازی) است و از 1 تا 14 می باشد که 1 به شدت اسیدی و 14 به شدت قلیایی است. مقدار وسط آن یعنی 7 خنثی است ، ولی در بیشتر موارد مقدار 4/7 هم خنثی در نظر گرفته می شود، یعنی نه اسیدی و نه قلیایی . براساس دستورالعمل های واحدهای سلامت، PH استخر باید بین 2/7 و 8/7 باشد.

PH توصیه شده آب استخر 6/7-2/7 است و نباید بیشتر شود. PH چشم شناگران 5/7 است. افزون بر این، PH خارج از این محدوده کارایی سایر مواد شیمیایی را کاهش می دهد. اگر PH به بالاتر از 8 برسد ، چشمان شناگران دچار سوزش می شود. PH پایین نیز خوردگی را به دنبال دارد. حفظ PH در سطح مناسب ، نکته کلیدی نگهداری آب است.

ساخت استخر

PH تأثیرات شگفت انگیزی بر روی آب دارد. با اسیدی شدن آب ( در اثر ادرار و عرق شناگران و چرک ها و برگ ها ) آب، خورنده می شود و موادی که در تماس با آن هستند را در خود حل می کند و یا قلیایی شدن آب، کلسیم در لوله کشی ، تجهیزات ، کف و دیواره استخر ته نشین می شود.

PH بر میزان تأثیر ماده ضدعفونی کننده اثرگذار است. برای مثال ، ممکمن است در استخری با PH 4/7، ppm 3 کلر وجود داشته باشد. با افزایش PH به اندازه 8/7 در حالی که میزان کلرهنوز ppm 3 است، توانایی کلر یا برم برای اکسید کردن باکتری یا جلبک به کمتر از یک سوم کاهش پیدا می کند. از این رو، توجه به PH علاوه بر حفظ و نگهداری تجهیزات ، عامای برای حفظ وضعیت شیمیایی آب می باشد. درPH قلیایی ، کلسیم موجود در گچ استخر به آهستگی در آب حل می شود. بنابراین باید در گچ دیواره استخر همیشه مقدار کمی اسید اضافه شود تا PH را پایین نگه دارد. اسید بیشتر به صورت مایع (محلول درصد موریاتیک ) یا به صورت دانه های ریز خشک در دسترس می باشد. با افزودن مقداری اسید همواره نتایج مطلوبی بدست می آید ، ولی اگر این مقدار زیاد باشد آب خورنده می شود. این بدان معناست که باید برای برگرداندن PH مواد قلیایی اضافه شود. تأثیر افزایش و کاهش PH آب استخر شنا مطابق جدول زیر می باشد :

PH پایین (اسیدی) PH بالا (قلیایی)

خوردگی و تخریب تجهیزات

قرمزی چشم

ریزش مو

تخریب دیواره و کف استخر

رنگی شدن موها

کدرشدن آب تشکیل رسوب

کاهش تأثیر کلرزنی

مسدود شدن سیستم تصفیه

احساس سوزش بدن شناگران

کدرشدن آب

مقدارمواد شیمیایی مورد استفاده برای حفظ PH آب استخر: جدول زیر میزان مواد ضدعفونی کننده برای حفظ PH آب استخر در سطوح مناسب را ارائه می کند.

محصول PH 6/7-2/7 PH 8/7-6/7

برم ppm 1 ppm 2

کلر ppm 4/0 ppm 1

سیانورات کلردار ppm 1 ppm 5/1

کنترل PH آب استخر: PH را می توان به صورت دستی و یا خودکار کنترل کرد. مقدار مواد شیمیایی لازم برای کاهش PH بوسیله کیت های آزمایش و معرف هایی چون فنول قرمز تعیین می شود. در جدول زیر مواد شیمیایی که موجب افزایش یا کاهش PH آب استخر می شوند ارائه شده است :

مواد شیمیایی که موجب افزایش PH آب استخر می شوند مواد شیمیایی که موجب کاهش PH آب استخر می شوند

محلول های هیپوکلریت

سودا (جوش شیرین )

بی کربنات سدیم آلوم

موریاتیک اسید

سیانوریک اسید

سدیم بی سولفات

گاز کلر

دستورالعمل کاهش PH آب استخر: در استخرهای کوچک (کمتر از 50000 گالن)، استفاده از سدیم بی سولفات برای کاهش PH توصیه شده است، زیرا این ماده کمتر از سایر محصولات سمی است. استفاده از موریاتیک اسید (با نام تجاری اسید کلریدریک ) برای کنترل PH در استخرهای بزرگ توصیه می شود که از سیستم های خودکار برای تزریق آن به آب برخوردارند. در هنگام اضافه کردن موریاتیک اسید به آب استخر، آن را نزدیک به سطح آب بریزید تا از ترشح آن جلوگیری شود و مواظب باشید بر روی لباس، پوست و چشمان شما ترشح نکند. همیشه اسید را به آب اضافه کنید و هرگز آب را به اسید اضافه نکنید. از تنفس بخارات اسید اجتناب نمایید. شناگران نباید تا چند ساعت پس از این کار از استخر استفاده کنند.

هرگاه موریاتیک اسید بر روی پوست شما ریخت، اورژانس را هرچه سریع تر مطلع نمایید. لباس را خارج نموده و مقدار زیادی آب سرد به مدت 15 تا 30 دقیقه روی پوست بریزید.

از یک کیت آزمایش برای تعیین مقدار سدیم بی سولفات یا موریاتیک اسید کمک بگیرید. اگر کیت شما برای موریاتیک اسید مقدار خاصی را نشان داد ، برای سدیم بی سولفات باید مقادیر بیشتری بکار ببرید (چون اسید ضعیف تری است). مثلا اگر 2 پینت (واحد حجم معادل یک هشتم گالن) موریاتیک اسید توصیه شده بود، برای ایجاد تغییراتی معادل آن در PH باید از 5/2 پوند سدیم بی سولفات استفاده نمایید. اگر کیت آزمایش در اختیار ندارید، حدود نیم پوند سدیم بی سولفات در هر 10000 گالن آب را برای کاهش PH استفاده کنید.

به هنگام بکارگیری سدیم بی سولفات (برای کاهش PH ) ممکن است در اثر ایجاد دی اکسید کربن از راه هوا ، PH دوباره به مقدار اولیه باز می گردد. به همین دلیل قببل از انجام آزمایش ، آب را به گردش درآورید تا میزان کارایی سدیم بی سولفات مشخص شود و درصورت لزوم ، مقدار بیشتری از آن به آب اضافه کنید.

دستورالعمل افزایش PH آب استخر : جوش شیرین (کربنات سدیم) پودر بسیار ریز سفیدرنگی که مستقیما به آب اضافه شده یا ترجیحا با آب مخلوط شده و توسط پمپ تغذیه شیمیایی، مورد مصرف قرار می گیرد. هرپوند (16 اونس) کربنات سدیم ( سودا یا جوش شیرین ) در هر 10000 گالن آب ، PH را به میزان 3/0 افزایش می دهد. هر پوند بی کربنات سدیم در هر 10000 گالن آب ، PH را به میزان 1/0 افزایش می دهد.

راهنمای کاربرد جوش شیرین :

• جوش شیرین را در کیسه های اصلی خود انبار نمایید.

• آن را در محل سرد و خشک نگهداری کنید زیرا در معرض رطوبت سفت می شود.

• از تنفس پودر یا غبار آن اجتناب کنید.

• آن را از دسترس بچه ها دور نگه دارید زیرا اگر خورده شود و یا در مجاورت چشم قرار گیرد مضر است.

• اگر با پوست تماس حاصل نمود آن را با آب سرد شستشو دهید .

• درصورت تماس آن با چشم ها باید به مدت 15 تا 30 دقیقه چشم ها را با آب سرد شستشو دهید و اورژانس را سریعا مطلع نمایید.

• اگر مقدار زیادی از بخارات آن را تنفس کرده اید اورژانس را خبر نمایید.

ایجاد تعادل شیمیایی آب جکوزی ها و استخرهای آب گرم دشوارتر است. تکنسین استخر باید توجه داشته باشد که هرچه آب گرم تر باشد ، کلسیم محلول کمتر می شود. بنابراین با گرم تر شدن آب بر قلیائیت آن افزوده می شود.

کاهش PH با استفاده از دی اکسید کربن (Co2 ) : استفاده از دی اکسید کربن به عنوان جایگزینی برای اسیدهای مایع و جامد جهت کاهش PH اخیرا در استخرهای شنا رواج یافته است. هنگامی که Co2 در آب حل شود، PH کاهش می یابد. با این حال ، Co2 علاوه بر کاهش PH ، یک نمک بی کربنات ایجاد می کند که قلیائیت آب را افزایش می دهد. بنابراین Co2 نباید در استخرهایی که بسیار قلیایی اند مورد استفاده قرار گیرد.

مزایای بکارگیری Co2 :

1. عدم نیاز به انبار و استفاده از اسیدها

2. حذف احتمال مخلوط شدن تصادفی سدیم هیپوکلریت و موریاتیک اسید با یکدیگر

3. حذف بخارات اسیدهای خورنده در انبار

4. پایدار کردن و تثبیت PH

5. عدم نیاز به وسایل حفاظت کننده چشم و لباس های محافظ

مشکلات بکارگیری Co2 :

1. نیاز به تهویه کافی برای انبار

2. لزوم قلاب کردن تانک های Co2 با زنجیر برای جلوگیری از نشت

مقایسه امروزه نشان می دهد که هزینه Co2 مشابه موریاتیک اسید از سدیم بی سولفات خیلی پایین تر است.

نکته کلیدی :

PH :

• زمانی که شما اسید اضافه می کنید (بویژه اسید مایع )، توجه کنید که اسید به شما ترشح نکند که در این صورت آسیب خواهید دید. اگر اسید ذره ای به شما برخورد کند ابتدا شما را نمی سوزاند، ولی فریب نخورید، زیرا شروع به خوردن پوست شما می کند بنابراین موضع را سریع بشویید و درصورت شدید بودن و یا برخورد با چشم سریعا به اورژانس مراجعه نمایید.

• به هنگام اضافه کردن اسید به آب تا جایی که امکان دارد اسید را رقیق کنید. هرگز اسید را نزدیک آبگذر اصلی، اسکیمرها و سایر نقاط ورودی اضافه نکنید . درنظر داشته باشید که اسید با قدرت بالا مستقیما توسط پمپ و دیگر تجهیزاتی که ممکن است آسیب ببینند ، مکیده نشود.

• وقتی پودر سودا (جوش شیرین) یا دیگر موادی که خاصیت قلیایی دارند را به آب اضافه کنید. اضافه کردن مقادیر زیاد و یا سریع این ماده ممکن است آب درحال گردش را کدر و آبی رنگ کند. از دستورالعمل های نوشته شده بر روی برچسب پیروی کنید. پودر سودا دارای PH 12 و bicarb دارای PH 8 است. از پودر سودا برای افزایش PH و قلیایی کل و از bicarb برای بالا بردن قلیایی کل استفاده نمایید.

• هرگاه اسید یا باز و یا ضدعفونی کننده ای را به آب اضافه کردید، قبل از آزمایش دوباره اجازه دهید که چندین ساعت جهت تثبیت PH بگذرد، حتی آزمایش در فردای آن روز بهتر است. اگر شما درست بعد از اضافه کردن مواد شیمیایی آب را آزمایش کنید پاسخ مناسبی دریافت نخواهید کرد . به صورت مشابه ، بلافاصله پس از اضافه کردن کلر و سایر ضدعفونی کننده ها آزمایش نکنید. اگر بلافاصله پس از اضافه کردن ضدعفونی کننده ها آزمایش انجام گیرد ممکن است بازتاب درستی از PH آب بدست نیاید.

قلیایی کل :

قلیایی کل مواد معدنی محلول در آب را اندازه گیری می کند، بنابراین قلیایی کل مقدار ماده اسیدی موردنیاز برای رسیدن به PH مطلوب را مشخص می کند. به عبارت دیگر، قلیایی کل ، توانایی آب برای مقابله با تغییرات ناگهانی PH را نشان میدهد. کاهش قلیایی کل می تواند باعث ایجاد خورندگی شدید آب شده و به تمامی سطوح فلزی مانند لوله های چرخش آب و تانک های صافی که در تماس با آن هستند آسیب برساند.

قلیایی کل یکی از مفاهیمی است که معمولا با PH یا سختی اشتباه گرفته می شود